زباله و بازیافت

ب- جنبه اقتصادي:
برنامه‌ريزي صحيح در ارتباط با جمع‌آوري و دفع بهداشتي مواد زايد از نظر اقتصادي اهميت دارد بدين ترتيب كه سرمايه‌گذاري در اين زمينه از طريق كاهش بيماري، كاهش مصرف دارو و نياز كمتر به خدمات درماني جبران خواهد شد و از طريق بازيافت و استفاده مجدد از مواد و انرژي مواد زايد مي‌توان قسمتي از هزينه جمع‌آوري و حمل و نقل را تأمين نمود.

ج- جنبه زيباشناسي محيط:
يكي ديگر از جنبه‌هاي دفع بهداشتي مواد زايد زيبايي و پاكيزگي محيط زيست است. پراكندگي و دفع غيربهداشتي مواد در معابر، در غيربهداشتي نمودن محيط، انتشار بيماري و رشد حشرات نقش داشته و همچنين مناظر زشت و بوي تعفن نيز در محيط ايجاد مي‌نمايد.
 
جمع‌آوري و حمل و نقل زباله چگونه بايد باشد؟  

جمع‌آوري: عبارت است از برداشتن زباله از محل توليد و بارگيري آن در وانت يا كاميون زباله‌كش و يا چرخ‌دستي و حمل آن به ايستگاه انتقال يا محل دفع نهايي در بعضي از شهرها جمع‌آوري از درب خانه‌ها با تحويل زباله به رفتگر صورت مي‌گيرد. بدين ترتيب زباله‌ها به صورت روزانه جمع‌آوري مي‌شوند كه از محاسن برجسته جمع‌آوري سريع زباله جلوگيري از به وجود آمدن محيط رشد و پرورش مگس است.

حمل و نقل: عبارت است از بارگيري زباله از ايستگاهها به كاميون‌هاي بزرگ و حمل زباله به محل‌هاي دفع نهايي و تخليه مواد در اين محل‌ها جمع‌شدن فضولات و زباله در گوشه منازل علاوه بر اينكه منظره ناخوشايندي را ايجاد مي‌كند  باعث تجمع پشه و مگس كه عامل انتقال بسياري از بيماري‌ها هستند مي‌شود. براي جلوگيري از بروز اين بيماري‌ها لازم است كه نحوه دفع صحيح زباله و فضولات به طور كامل آموزش داده شود. به همين منظور توجه شما را به توصيه‌هاي ذيل جلب مي‌كنيم.

1-    زباله بايستي به طور روزانه جمع‌آوري و در ظروف مناسب و بهداشتي درب‌دار و قابل شست‌وشو در محل مناسبي از منزل نگهداري و حداقل هفته‌اي دو بار از منزل خارج گردد.
2-    ظرف زباله نبايد زياد بزرگ باشد تا حمل و نقل و خالي كردن آن توسط يك نفر به راحتي انجام گيرد.
3-    استفاده از كيسه زباله به دفع بهداشتي زباله كمك مي‌كند ولي بايستي دقت كرد كيسه سوراخ نباشد و از استحكام كافي برخوردار باشد و همچنين مواد آبكي (تفاله چاي و پسمانده غذاهاي آبكي) در كيسه حاوي زباله ريخته شود.

4-    اشياي تيز و برنده فلزي و تيغ‌هاي كهنه را مستقيماً داخل زباله نريزيد بلكه آنها را درون يك ظرف يا قوطي (از ظرف خالي شامپو نيز مي‌توان استفاده كرد) ريخته و داخل زباله بياندازيد.

5-    در تهيه مقدار غذا و نگهداري صحيح مواد غذايي و فاسد نشدن آنها دقت كنيد تا از توليد زباله زياد جلوگيري شود.

6-    از ريختن زباله روي زمين و يا جمع‌آوري كردن آن در گوشه حيات خودداري كنيد.

7-    پوست ميوه‌ها و باقيمانده سبزي‌ها و مواد غذايي را قبل از مخلوط كردن با ساير زباله‌ها مي‌توان براي خوراك دام و حيوانات اهلي استفاده كرد.

8-    بايد حتي‌الامكان از مصرف نايلون خودداري كنيم. زيرا نايلون‌هايي كه مورد استفاده ما هستند اغلب قابل استفاده مجدد نيستند نايلون‌ها از مواد غيرقابل تجزيه بوده و محيط زيست را به شدت آلوده مي‌كنند.

9-    بهتر است خريدهاي هفتگي يا روزانه را محاسبه كرده و به اندازه نيازمان خريد كنيم تا مواد غذايي سالم را به خاطر كهنه و فاسد شدن به زباله تبديل نكنيم.

10-شيوه جمع‌آوري، حمل و نقل و دفع زباله از محل زندگي انسان بايد به طريقي باشد كه تأثير خطرات ناشي از آن در سلامت انسان به حداقل ممكن برسد. دفن بهداشتي زباله‌ها در كاهش مگس‌ها و ديگر حشرات موذي و دفع خطر موش‌ها نقش مهمي دارد. 

11- با انتقال زباله‌ها به محل‌هاي مناسب ويژه و دفن آنها در دل خاك، مي‌توان از انتشار باكتري‌هاي بيماري‌زا و رشد و تكثير مگس و ديگر جانوران موذي جلوگيري كرد و كليه زشتي‌هاي زباله‌ها را در طبيعت پوشاند.

12-دفن زباله خطراتي را هم به دنبال دارد و آن آلوده شدن آب‌هاي سطحي و زير زميني است به اين طريق كه اگر زباله در گودالي دفن شود كه آب سطحي در نفوذ به عمق زمين با آن برخورد كند و يا اينكه آب زيرزميني در حركت جانبي خودش با آن تماس داشته باشد شيرابه‌اي كه به وجود مي‌آيد علاوه بر اينكه يك مايع سمي است احتمال دارد آلاينده‌هاي باكتريايي نيز با خود حمل كند. پس در اين مورد هم بايد در خصوص دفن زباله‌ها در مكان‌هاي مناسب دقت كنيم تا اين مشكلات پيش نيايد.

13- مي‌توان با استفاده از زباله‌هاي خانگي، فضولات دامداري‌ها و ضايعات كشاورزي كود تهيه كرد كه اين خود در پاكيزگي محيط و بهداشتي كردن محيط زندگي و زيبايي آن نقش مهمي دارد. كودي كه از زباله به دست مي‌آيد كمپوست نام دارد و نوعي كود آلي يا همان غيرشيميايي است و در تغذيه گياه نقش مهمي را ايفا مي‌كند.

14- براي دفع صحيح و بهداشتي زباله بايستي زباله را با توجه به جنس اجزاء تشكيل دهنده آن جداسازي كرده و بازيافت را از منزل خودمان شروع كنيم مثلاً پسماندهاي گياهي و حيواني را براي ساخت كود و كمپوست، شيشه را براي تبديل و بازيافت آن، كاغذ را براي استفاده مجدد در ساخت كاغذ و مقوا در محل‌هاي جداگانه‌اي كه قبلاً تهيه كرديم بگذاريم. چرا كه از اين مواد بي‌مصرف با انجام اعمال و تغييراتي مي‌توان دوباره استفاده كرد.

بازيافت زباله چيست؟
به منظور كاهش حجم مواد زايد (ضايعات) و پيشگيري از آلودگي‌هاي ناشي از اين مواد مي‌توان بسياري از ضايعات را مانند كاغذ، شيشه، پلاستيك، آلومينيم و ... كه دور ريخته مي‌شود بازيابي كرده و مجدداً مورد استفاده قرار داد.

نكات قابل توجه در بازيافت زباله
بخش اعظم مواد زايد جامد شهري قابل بازيافت است با توجه به رشد جمعيت شهرنشيني و افزايش مصرف، روز به روز بر مقدار مواد زايد جمع‌آوري شده افزوده مي‌شود بخش اعظم مواد قابل بازيافت را مواد آلي به ويژه كاغذ تشكيل مي‌دهند. موفقيت برنامه‌هاي بازيافت مواد تا حدود زيادي به همكاري مردم بستگي دارد تبليغات مي‌تواند نقش عمده‌اي در اين زمينه ايفا كند رعايت مسايل بهداشتي در استفاده مجدد از مواد و بازيافت آنها ضروري است.
برنامه‌هاي بازيافت نياز به سرمايه‌گذاري كلان و حمايت دولت دارد. وضع قوانين مربوطه و بخشودگي‌هاي مالياتي جهت تشويق و حمايت صنايع بازيافت الزامي است.
 
شعارهاي زيست‌محيطي
براي داشتن زمين سبز از ريختن مواد و زباله‌هاي پلاستيكي در طبيعت خودداري كنيد. 
براي داشتن زمين پاك همه با هم مشاركت و همكاري كنيم.
اجازه ندهيم در طبيعت ومحل زندگي‌مان زباله ريخته شود.
تا جايي كه امكان دارد بايد از ظروف يكبار مصرف استفاده نكنيم.
براي صرفه‌جويي در كاغذ بهتر است از تمام قسمت‌هاي آن و همينطور از دو روي كاغذ استفاده شود.
و در نهايت بياييد با حفظ محيط زيست، سرسبزي و طراوت را به طبيعت و شادابي و نشاط را به خودمان هديه كنيم.


نویسنده: امید عزت پور تاریخ: ۱۳۹۰/۰۹/۲۹ / 21:51